Deel 3 voorjaar 2024
Woensdag 17 januari - Safi
Oualidia - Safi 61 kilometer ⛅ 23°C
Gisteravond klonk de laatste gebedsoproep van de muezzin zo vervormd en binnensmonds. Het leek wel of er een klein oestertje in zijn keel was blijven steken 🤭. Enfin, sliepen er niet minder om. Ik steek wel een beetje de draak met deze dagelijks rondzingende oproepen van de moskeeën, maar ze vormen wel de basis van het dagelijks ritme in dit land. Het geloof speelt in deze contreien een belangrijke rol. Het verbindt mensen, biedt gemeenschapszin en mededogen met minderbedeelden. Maar roept ook op tot vriendelijkheid en gastvrijheid naar anderen, naar vreemden.
Vanmorgenvroeg klonk de oproep weer geknepen wat ziekelijk. Of verbeeld ik me dat omdat Marjos geen beste nacht heeft gehad en zich helemaal niet lekker voelt 🥺. Afin, we gaan vandaag niet te veel ondernemen. We krijgen nog een berichtje binnen van Esther, die over een week een NKC- groep begeleidt in Marokko. Of Bachir hier nog de scepter zwaait op de CP. Hij heeft nl een WhatsAppje niet beantwoord. Ik ga op zoek naar Bachir, die me vol trots het binnengekomen bericht laat zien. Hij heeft het niet bevestigd, maar wel ingepland 🙄. We bevestigen nu aan Esther dat alles ok is. Misschien treffen we elkaar nog irgendwo.
Gezien de conditie van Marjos, nog steeds belabberd, maken we maar een kleine verplaatsing vandaag, naar Safi. Het zou zomaar beter kunnen gaan later op de dag. Op het terrein van de ietswat vervallen camping in Safi blijkt dat ijdele hoop. Marjos duikt onder de wol, het gaat echt niet. De rest van de dag wordt doorgebracht met wat lezen en wat dies meer zij. Morgen verder bezien hoe het gaat.
Camping Safi N32.317455 W9.237747 50MAD
Donderdag 18 januari - Ouanagha
Safi - Ouanagha 116 kilometer ☀️ 25°C
Marjos heeft wederom geen fijne nacht gehad en voelt zich nog steeds beroerd. Op mijn aandringen probeert ze toch iets te eten en na een half uur gaat het iets beter. Overigens nog steeds onvoldoende om Safi toeristisch te gaan verkennen, dus dat skippen we. In plaats daarvan doen we wederom een kalme verplaatsing, nu naar Ounagha. Hier moeten we sowieso vrijdag zijn, omdat onze dochter met manlief zaterdagmorgen op het vliegveld van Essaouira arriveert. Hebben we een dagje extra om te recupereren, zeg maar. Ook kunnen we wat schoonmaken, opruimen en de was doen.
De N1 voert ons weer door dorpjes met markten, er is best wel veel te zien, goede afleiding voor Marjos. Het wegdek varieert van oké, smal met rafelrandjes en tot tamelijk hopeloos met veel gaten en craquelé. Met tempo-aanpassingen worstelen we er ons kalmpjes overheen.
We passeren Had Dra, waar zondag de grote markt is en arriveren dan op de rotonde van Ounagha. Daar draaien we het terrein van de camping op. Het staat redelijk vol en mensen zitten buiten in het zonnetje. Voordat we dat zelf gaan doen vullen we eerst de wasmachine. Marjos pakt nog even een middagslaapje. Zo verloopt de dag verder in rust. Morgen een nieuwe dag, nieuwe kansen 😌 .
Camping des Oliviers N31.532801 W9.54654 125MAD incl.
Vrijdag 19 januari - Ouanagha
Ouanagha 🌦 20°C
Vanmorgenvroeg gaan de hemelpoorten open boven onze locatie en stort het water omlaag. Zelfs wat kleine dakluiken moeten we dichtdoen, want de wind stuift het water zo naar binnen. Als het licht wordt is de camping één grote waterplas 💧. Ik ben daarom blij dat we een betonnen plateau als standplaats hebben uitgekozen. Het geeft wat minder modderzooi.
Overigens wakker waren we al. De luidsprekers van de moskee zijn grote nauwkeurigheid op het ongelovige deel van Ounagha gericht, precies je raadt het al de camping. Met de volumeknop op max. Omdat de muezzin ook nog eens geen toon kan houden 'scheurt' het geluid van het eerste ochtendgebed hier rond zevenen naar binnen, geen ontkomen aan 😖. In de middag verandert de gebedsoproep tot een heuse mis, waarschijnlijk vanwege de vrijdag, de heilige dag. Zo'n drie kwartier lang zaagt de zeurderige toon van ik denk nu de imam door de camper. Tis me het feestje wel. Met Marjos gaat het nog steeds wisselend, dan weer even goed en dan weer minder. Vandaag hoeven we gelukkig niks, behalve wat schoonmaken. Marjos duikt in de middag onder de wol, morgen komen de kids en wordt het een druk programma.
In de namiddag gaan we toch nog een stukje lopen. We gaan o.a. naar de 1 kilometer verderop gelegen Riad des Vignes, een onderdeel van een beroemd wijngoed. Reden, dochterlief heeft vanwege een verkoudheid voorzichtigheidshalve de eerste overnachting hier geboekt, ipv de slaapplek in onze camper. Zeer attent, we gaan wel zien hoe het verder loopt. Mooie stek en met de receptie een en ander doorgenomen qua program. Het loopje van twee kilometer is voldoende 'killing' voor Marjos om uitgeput in de camper neer te zakken. Nee, het gaat nog niet geweldig. Nu vooral in de ruststand.
Zaterdag 20 januari - Ouanagha
Ouanagha - vliegveld - Ouanagha 62 kilometer ⛅ 20°C
Vandaag D-day, het eerste kind arriveert met echtgenoot 😄, we verheugen ons er zeer op. Via Flightradar kunnen we uitstekend de vorderingen van hun vlucht vanuit Duitsland volgen.
Nog snel even de laatste dingetjes in de camper aan kant en dan koers gezet richting vliegveld, wat op de kaart gezien schuin onder Essaouira ligt. We slalommen langs wat loslopende ezels en parkeren pal voor de entree van het kleine luchthavengebouw. Niet lang daarvoor moet er een vliegtuig zijn geland, want wat wit aandoende mensen ontdoen zich voorzichtig van dik wintergoed. Surfdudes staan in hun bekende pose, krullende bos haar, kekke zonnebril, surfboard in hoes onder de arm, te wachten op vervoer naar de surfhippie hotspots wat verderop aan de kust.
In de hoek bij Arrivals drinken we bij het barretje een nos-nos in afwachting van de vlucht uit Weeze. Die arriveert vlotjes, zelfs een kwartier eerder dan gepland. En het prettige van zo'n klein vliegveldje is dat de formaliteiten allemaal zo gepiept zijn. In notime staan Michelle en Jeroen voor onze neus en kunnen we knuffelen. Wat is het leuk om elkaar weer te zien. Gauw laden we hun spullen in en gaan eerst 10 kilometer verderop in Ghazoua op een buitenterras koffiedrinken.
Beiden zijn nog niet eerder in Marokko geweest dus kijken hun ogen uit. Eerste snelle indruk, rommel op straat, loslopende ezels, katten, honden, Dockers, oude autootjes, zonnetje en vriendelijke mensen. En lekkere koffie 😄. Indrukken die verder worden aangevuld als we naar Ounagha rijden. Bij het Ryad des Vignes checken ze in en droppen daar hun bagage. Ook spreken we af dat wij morgenochtend mee-ontbijten.
Als we de camper op zijn plek hebben gezet op de camping, nemen we een taxi naar de haven van Essaouira. In het frisse zeewindje wandelen we langs de visstalletjes en blauwe bootjes en proeft Jeroen zijn eerste kakelverse oester. Gelokt door visafval fladderen talloze meeuwen over en langs ons heen, een bekend tafereel.
Onze dochter fladdert ook rond, in de souk van de Medina kan ze haar lol niet op. Kletsend, gebarend en loltrappend ontstaat een vermakelijke interactie met verkopers van allerhande nering. Ze geniet met volle teugen van het straatleven.
Op een terrasje tanken we wat bij met koffie en thee en een hapje Pastilla. Na nog wat vermakelijke intermezzo's met streetvendors en wat smikkelen van plakkerige patisserie duiken we voor het diner een restaurantje in.
Alwaar verder wordt kennisgemaakt met Marokkaans eten, zoals ondermeer de tajine. Weer buiten aangekomen is het donker en frisjes en een taxi brengt ons snel terug op de camping. Niet lang daarna lopen de kids naar hun Riad en gaat bij ons ook het licht uit. Morgen Had Dra.
Zondag 21 januari - Marrakesj
Ouanagha - Had Dra - Marrakesj 162 kilometer ⛅ 21°C
Het ontbijt in de Riad is niet je van het, maar goed, wel gezellig met de kinderen. Om 9 uur rijden we naar Had Dra en parkeren onze camper langs de grote doorgaande weg. Op dit vroege en ook nog frisse tijdstip is de grote zondagsmarkt nog in opbouw en is de mensenmassa nog te overzien.
Een mannenmarkt betitelt onze dochter het gebeuren zo valt het haar op, er zijn bijna geen vrouwen. Aan de zijkant van de ons bekende aanloop naar de dierenmarkt staat het vol met groente- en fruitstalletjes. Maar ook noten, kippen, deuren, irrigatieslangen, huishoudelijke rommel worden hier aan de (ahum) man gebracht. We laveren ons door de modderzooi rond de beestenmarkt en gaan de omheining in.
Stiertjes, schapen, geiten, ezels, paardjes en zowaar voldoende jonge dromedarissen en natuurlijk kopers en verkopers worden omgeven door de tot ver boven de nok geladen strowagens. Het is een levendige hectiek van belang. Mannen beraadslagen met soms driftige gebaren en bijbehorend stemvolume hoe een deal optimaal kan worden beklonken. Bekken worden opengekrikt, tanden, hoeven en lijf betast en bekeken en er worden proefrondjes gereden op bijvoorbeeld ezels. Links en rechts voeren kopers hun nieuw verworven bezit aan teugels af. Onze dochter vindt het maar een beschamende bezigheid. Al het in haar ogen dierenleed kan haar niet bekoren, dus maken we rechtsomkeert.
De zonnebrillen gaan op en met een kalm vaartje richten we de neus van de camper op Marrakesj. Het voert ons door een weinig verheffend, iets golvend landschap, waar wat landbouw wordt afgewisseld met olijfbomen. Het zijn de mensen die kleur en sfeer brengen aan het plaatje. Met hun kledij, of door wat ze doen. Oude gammele brommertjes met een berijder met scheve pothelm, ezeltjes met gigantische groene bladervrachten, zwaaiende kinderen, prachtig geklede vrouwen wachtend op vervoer, bedachtzaam kijkende oude mannetjes en mechaniciens half liggend onder een op krikken staande vrachtwagen. En alles gelardeerd met de altijd aanwezige en voor Marokko typische kleurschakeringen. De door de grote panoramaruit geprojecteerde straatbeelden worden door dochter en ega met veel interesse en voldoening gevolgd.
De eerste flinters bebouwing van Marrakesj veranderen al snel in aaneengesloten gebouwen en dikke verkeersstromen. Ik ben al weer snel gewoon aan het hanteren van de claxon-taal, die medebepalend is, met welk gemak je jezelf door deze verkeerschaos kan heenloodsen.
Midden in het centrum, aan de voet van de Koutoubia, parkeren we de camper op de parkeerplaats waar we kunnen overnachten. We pikken het laatste plekje in. De kinderen hebben besloten wederom een hotelletje te nemen, ook al omdat Marjos zich nog steeds niet opperbest voelt. Een goed en betaalbare overnachtingsplek is snel gevonden, hotel Mabrouk niet ver van onze CP en op steenworp van het Djemna El Fna plein.
CP N31.6238 W7.99534 150MAD incl.elektra
We gaan de drukke straat op richting plein, waar slangenbezweerders en mannen met aangeklede aapjes toeristen proberen te verlokken Dirhams te betalen voor hun weinig fraaie verrichtingen. Tijd voor echt vertier, over het Djemna de souk in. Onze extraverte dochter is in haar nopjes, maakt met iedereen een praatje, gaat met een kwinkslag onderhandelen en tovert links en rechts een glimlach op het gezicht van verkopers. Zonder gêne neemt ze de rol over van kussenverkoper tot vermaak van omstanders en verkooplui. Mijn schoonzoon staat weer verblufd te kijken met welk gemak ze mensen weet in te palmen, vermakelijk. Maar wordt ook in het Marokkaans aangesproken en gecomplimenteerd met zijn vrouw. Dat komt ervan als je voor je kapsel en baard thuis naar een Marokkaanse kapper gaat 🤭.
Genoeg lol getrapt. Voor het slotakkoord, het eten, betreden we het eetstallenfestijn van het Djemna en nestelen we ons bij tent N°1. Ondanks de leuke conversatie die we hebben met de runner van deze toko, is het voedsel niet van hoogstaande kwaliteit, zeker niet numero 1. En natuurlijk gezien locatie te duur. We laten ons goede humeur er echter niet door bederven. Langzaam kuieren we door de enorme mensenmenigte op het plein terug naar hotel. Daar nemen we afscheid van de kids, we zijn moe.
Maandag 22 januari - Marrakesj
Marrakesj ☀️ 23°C
De gebedsoproep vanaf de Koutoubia klinkt een stuk beschaafder, zeker qua volume, dan die op de campingin Ounagha. Effect is hetzelfde, het zet de dag in werking. Na douche en ontbijt slenteren we langs de eerste kleedjes op straat met GBR (goed bedoelde rotzooi) naar het Mabrouk hotel, waar de jeugd ons al met veel animo opwacht. Gisteravond hadden ze ons al de eerste plaatjes toegestuurd van het uitzicht vanaf hun balkon op het bruisende nachtleven in de straat daaronder en van een cocktailmomentje op de rooftopterrace van het hotel. Zeg maar extra stimuli die enthousiasme naar echte liefde tillen voor deze cultuur, hahaha.
We brengen eerst een bezoekje aan een leuk koffietentje Fine Mama, waar koffie met ontbijt net zo duur is als zonder. Een Msemen (pannekoekje) met honing, croissantje, vers geperst jus-je en een lekkere nos-nos zetten ons weer helemaal op de rails, zalig. Overigens is de naam van deze gelegenheid enigszins dubbelzinnig. Afgezien van een logische vanuit het Engels bekeken invalshoek, betekent Fine Mama in het Arabisch 'Waar is mama?'
Tijd voor wat serieuzere inbreng. We gaan via de souk naar de Medersa Ben Youssef, de oude koranschool. Zo op het eind van de ochtend bruist het nog niet van leven in de steegjes en straatjes van de markt. Even voor we de Medersa bereiken gaan we wat lunchen in het zonnetje. Een soepje, briouates, omeletje met wat drinken. Dan de Medersa in, voor ons een weerzien na 13 jaar, voor de jeugd een première. We bewonderen de architectuur en het prachtige vakmanschap tegels en houtsnijwerk van het 16e eeuwse gebouw.
Weer de souk in, waar Jeroen en Michelle met gepingel een grote leren weekendtas kopen. De markt-moeheid treedt langzaam in en we lopen terug naar het hotel.
Voor het diner belanden we uiteindelijk op het dakterras. De invallende duisternis biedt een magisch uitzicht over het bruisende Djemna El Fna en opzij de door de laatste zonnestralen gekietelde toren van de Koutoubia. Daar doet de voor Marokkaanse begrippen gepeperde rekening voor het eten en twee flessen wijn niets aan af 😊. We call it a day en gaan ons camperverblijf opzoeken.
Dinsdag 23 januari - Ounagha
Marrakesj - Ounagha 225 km ☀️ 27°C
Als ik mijn hoofd uit de camper steek 'smorgens vroeg, zie ik dat we nog net niet zijn ingesloten door een groepsreis van Nederlanders, die al 7 weken door Marokko trekken. We zijn vertrekgereed als de jeugd met hun trolleys aankomen. In pakweg 5 minuten hebben we het centrum verlaten en bevinden we ons op de veel rustigere brede weg buiten de stadsmuren.
Omdat we volop tijd hebben en iets meer van Marokko willen laten zien, rijden we zuidwaarts richting Hoge Atlas. Hier gaan veel desert-excursies naartoe vanuit Marrakesj om toeristen op quads het stenige gebied te laten zien. De contouren van het gebergte komen steeds dichterbij, totdat de onbesneeuwde flanken goed zichtbaar zijn. Op weg daarnaartoe maken we een koffiestop in Lalla Takerkoust en zien op een zonovergoten terras een giga-sliert van de terreinwagentjes voorbijkomen voorafgegaan door een follow-the-leader type.
We passeren een stuwdam en rijden naar Amizmiz vlak voor het gebergte. Daar worden we met de neus op de feiten gedrukt dat we de rand schampen van het aardbevingsgebied. Talloze tentenkampen met vermoeide rondhangende mensen vullen de lege plekken en randen van dit stadje op. Ook in gehuchtjes en kleine stadjes hierna, als we wegbuigen uit het berggebied, zien we zelfde taferelen. Voedseltrucks, waterwagens en tentenkampen van de islamitische tak van het Rode Kruis, de Halve Maan. In Chichaoua geraken we weer op de N8, richting Ounagha.
Net voordat we de stad verlaten zien we links van de weg een uitnodigende rij tajines bij een restaurant. We strijken daar neer en bestellen tajines met kefta en salade, overheerlijk smullen.
Heerlijke kefta tajine
Het laatste stuk naar Ounagha is met een uurtje weggereden en op de camping prikken we de camper op zijn vertrouwde plekje op een camping. Tafeltjes en stoelen naar buiten en wat gaan klaverjassen. Wijntje, kaasje, worstje erbij, gezellig. Feestje wordt binnen na inval van de duisternis nog wat voortgezet, voordat we te bed gaan. Het zit er weer op. Morgenvroeg is de terugvlucht.
Een boompje onder een boompje Camping des Oliviers